Παρασκευή 23 Μαρτίου 2012

Τι σημαίνει "κοινό όραμα" σε μια δουλειά σήμερα


Είμαι κι εγώ μια από σας. Δε θα πω την ιστορία της ζωής μου. Απλά μια μικρή επαγγελματική ιστορία που ίσως ενδιαφέρει όσους είναι στην ίδια θέση με μένα. Δηλαδή όλους σας…

Έπιασα δουλειά στο Μοναστηράκι σε έναν καλλιτεχνικό οργανισμό (στην ουσία καφέ-μπαρ μαζί με εκθεσιακό χώρο). Στην αγγελία έγραφε για πρακτική άσκηση, 20 ώρες την εβδομάδα, αμοιβή 200 ευρώ. Ζητούσαν άνθρωπο για να αναλάβει επεξεργασία οπτικοακουστικού υλικού και επικοινωνία με το κοινό μέσω social media. Έστειλα το βιογραφικό μου. Λίγο από περιέργεια, λίγο γιατί είχα ανάγκη τα χρήματα, λίγο γιατί στέλνω το βιογραφικό μου παντού πια κι ό,τι κάτσει, λίγο γιατί είχα σε εκτίμηση το συγκεκριμένο χώρο που υποτίθεται πως προάγει την τέχνη.


Πέντε μέρες μετά τη συνέντευξη, με ενημέρωσαν με μήνυμα στο κινητό πως με είχαν επιλέξει. Η πρώτη μου μέρα στη δουλειά τύγχανε να πέσει πάνω στα εγκαίνια μας έκθεσης. Έτσι δεν είχα την ευκαιρία να συζητήσω με τη υπεύθυνη προγράμματος και να λύσω τις απορίες μου σχετικά με τη φύση της δουλειάς που μόλις είχα αναλάβει. Είχα όμως την ευκαιρία να γνωρίσω δύο ακόμη παιδιά που βρίσκονταν εκεί επίσης για «πρακτική άσκηση». Όσο τους μιλούσα γέμιζα περισσότερες απορίες για το τι νόημα έχει να κάνει κάποιος «πρακτική άσκηση» ενώ δεν είναι φοιτητής πια. Φαντάστηκα ότι κάτι θα μου διέφευγε σχετικά με τη νομοθεσία και δεν ρώτησα περισσότερα.


Τη δεύτερη (και τελευταία) μέρα δουλειάς μου στο συγκεκριμένο καλλιτεχνικό οργανισμό είχα αρκετό χρόνο μόνη μου με την υπεύθυνη προγράμματος. Μου εξήγησε ποιες θα ήταν οι υποχρεώσεις μου, οι οποίες ξεπερνούσαν αυτά που αναγράφονταν στη αγγελία. Ουσιαστικά θα ασχολούμουν με αυτά ενώ ταυτόχρονα θα κρατούσα το γραφείο του καλλιτεχνικού οργανισμού και θα έκλεινα την έκθεση κάθε βράδυ που θα σχόλαγα στις 11. Κάπου εκεί άρχισα να γεμίζω περισσότερες απορίες για το τι σημαίνει «πρακτική άσκηση». Δεν διαμαρτυρήθηκα όμως γιατί είμαι καλοπροαίρετος άνθρωπος κι η υπεύθυνη προγράμματος φαινόταν πολύ καλή κοπέλα και με ενημέρωνε για όλα με ένα ήρεμο χαμόγελο. Στη συνέχεια είπαμε περισσότερα σχετικά με ιδέες που είχαμε για τα πράγματα που θα αναλάμβανα κι η ώρα πέρναγε. Μία ώρα πριν σχολάσουμε αποφάσισα να της κάνω μερικές ερωτήσεις σχετικά με το ωράριο και τα χρήματα. Μου είπε πως όλα θα γίνονταν όπως αναγράφονταν στην αγγελία. Εύλογα, νομίζω, είχα την απορία για το αν θα έπαιρνα κάποιο χαρτί στα χέρια μου, έστω κάποιο ιδιωτικό συμφωνητικό που θα εξασφάλιζε ότι υπάρχω κι εγώ μέσα σ’ αυτό το κτίριο και εργάζομαι, έστω κάνοντας «πρακτική άσκηση», παρόλο που εκεί δεν ασκούμουν πρακτικά πάνω σε κάτι, παρόλο που δεν είμαι φοιτήτρια εδώ και καιρό. Δεν ζήτησα παραπάνω λεφτά, ούτε διαμαρτυρήθηκα για τη φύση της δουλειάς, ούτε εξέφρασα άποψη για το πόσο κερδοφόρο είναι για έναν οργανισμό να παίρνει διαφορετικά άτομα για να κάνουν πρακτική άσκηση με 200 ευρώ μαύρα, στο τέλος του τετραμήνου να τα διώχνει και να ζουν αυτοί καλά κι οι άλλοι χειρότερα… Τίποτα από τα παραπάνω δεν τόλμησα να ξεστομίσω, μόνο τα σκέφτηκα. Αλλά η καλή κοπέλα πρέπει να μάντεψε την σκέψη μου γιατί την είδα που ταράχτηκε ελαφρώς πίσω από το ήρεμό της χαμόγελο. Με διαβεβαίωσε ότι θα συζητήσει το θέμα με τους νομικούς συμβούλους, λογιστές κ.λπ. Μάλιστα μου είπε πως καλά κάνω που τα ρωτάω αυτά και αναρωτήθηκε σε τι εποχές έχουμε φτάσει που φοβόμαστε να ρωτήσουμε τα δεδομένα πράγματα. Όλα καλά λοιπόν, θεώρησα κι εγώ, βγάλαμε και το πρόγραμμα της επόμενης βδομάδας και πήγαμε σπίτια μας.


Την επόμενη μέρα το απόγευμα χτύπησε το κινητό μου. Ήταν η καλή κοπέλα που για κάποιο λόγο είχε σταματήσει να είναι καλή μαζί μου. Με ενημέρωσε καθαρά και ξάστερα πως συζήτησε το «ζήτημά μου» με τους νομικούς συμβούλους και λυπόταν αλλά δεν μπορούσαν να συνεργαστούν άλλο μαζί μου διότι ένιωθαν πως δεν υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη. Μου είπε μάλιστα την καταπληκτική ατάκα που θα θυμάμαι για πάντα: «Εμείς θέλουμε να μοιραζόμαστε με τους συνεργάτες μας ένα κοινό όραμα». Είναι από τις ατάκες που ακούς και δεν ξέρεις αν θέλεις να εξοργιστείς ή να ξεσπάσεις σε γέλια. Μου είπε πως η περίπτωσή μου θα αποτελέσει παράδειγμα να διαλέγουν καλύτερα τους συνεργάτες τους στο μέλλον (μάλλον εννοούσε να είναι όντως φοιτητές). Τέλος, με ενημέρωσε πως μπορώ να περάσω να πάρω 30 ευρώ για τις 2 μέρες που δούλεψα σαν αποζημίωση.


Επικοινώνησα με την επιθεώρηση εργασίας και με διαβεβαίωσαν ότι όντως δεν υφίσταται πρακτική άσκηση υπό αυτές τις συνθήκες και στην ουσία μιλάμε για κανονική εργασία (full time ή part time, δεν έχει σημασία) που είναι απλά αδήλωτη, άρα παράνομη.



Θα ήθελα από όσους είχαν την υπομονή να διαβάσουν την ιστορία μου, την επόμενη φορά που θα θελήσουν να δουν μια έκθεση ή να πιουν κάτι στο TAF (The Art Foundation) στη Νορμανού 5 στο Μοναστηράκι, να σκεφτούν λίγο περισσότερο πού ακουμπάνε τα ωραία (και ίσως λιγοστά τους) λεφτάκια. Το TAF ανήκει σε 3 "κυρίους" (για τους οποίους δε θέλω να γράψω – υπάρχει άπλετο υλικό στο internet) οι οποίοι σίγουρα δε βιώνουν την οικονομική κρίση όπως εγώ που ζορίζομαι να πληρώσω νοίκι χωρίς αυτά τα 200 ευρώ στα οποία είχα υπολογίσει. Το TAF – όπως και κάθε τέτοιου είδους καλλιτεχνικός οργανισμός – δεν παύει να είναι μια κερδοσκοπική επιχείρηση. Λυπάμαι πραγματικά που τέτοιοι χώροι υποστηρίζουν πως προάγουν την τέχνη. Η πραγματική τέχνη δεν ήταν ούτε και θα γίνει ποτέ εμπόρευμα και σαφώς δεν κατοικεί μέσα σε καφέ – γκαλερί. Λυπάμαι που άνθρωποι που διαχειρίζονται χώρους μέσα στους οποίους θεωρούν ότι στεγάζεται τέχνη είναι τόσο εκμεταλλευτές και τόσο μακριά από τις αξίες που οποιαδήποτε μορφή τέχνης προάγει. Αξίες που σκοπό έχουν να μας κάνουν περισσότερο Ανθρώπους και να μας πάνε μπροστά κι όχι να μας γυρνάνε πίσω ιστορικά.


Είμαι κι εγώ μια από σας. Η ιστορία μου έχει συμβεί δεκάδες φορές και δυστυχώς θα συμβεί άλλες τόσες. Δεν πρόκειται να κερδίσω τίποτα μέσα από αυτή τη δημοσιοποίηση. Το μόνο που θέλω είναι να καταλάβουμε πως τέτοιες ιστορίες πρέπει να σταματήσουν να υπάρχουν. Είναι στο χέρι μας να γνωρίζουμε και να διεκδικούμε αυτά που μας ανήκουν. Να ενημερώνουμε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλο. Το ίντερνετ είναι μεγάλη δύναμη στα χέρια μας, ας το αξιοποιήσουμε με τον σωστό τρόπο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: