Η συζήτηση για τα portals

Σημαντικές απόψεις καταγράφτηκαν στη συζήτηση για τα portals που διοργάνωσαν στην ΕΣΗΕΑ οι Financial Crimes την Παρασκευή 30 Γενάρη και στην οποία συμμετείχαν εργαζόμενοι σε portals γενικής ειδησεογραφίας, αθλητικά και οικονομικά. Η συζήτηση αφιερώθηκε στη μνήμη του συναδέλφου Γκουίντο Τσιόφφι, που περίπου πριν ένα χρόνο (Μάρτης 2008) έφυγε από κοντά μας και ήταν υποστηρικτής της ιδέας να ξεκινήσει μια δουλειά για τα portals. Στο τέλος βγήκε μια άτυπη επιτροπή εργαζομένων στα Portals που το επόμενο διάστημα θα αναλάβει να πραγματοποιήσει συναντήσεις με τα Δ.Σ. των κλαδικών σωματείων των ΜΜΕ και την ΠΟΕΣΥ, αλλά και με βουλευτές κομμάτων για να προωθήσει το ζήτημα της ασφαλιστικής και εργασιακής αναγνώρισης της δουλειάς στα portals όπως και στα υπόλοιπα ΜΜΕ.


Παραθέτουμε συμπυκνωμένη σε χαρακτηριστικές φράσεις την ουσία των παρεμβάσεων των συμμετεχόντων στη συζήτηση, καθώς και την εισήγηση.


1)Η ΕΙΣΗΓΗΣΗ
Στη σημερινή συγκυρία όπου η ακρίβεια, η ανεργία, η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, τείνουν να πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις, λόγω των προσανατολισμών των εργοδοτικών και κυβερνητικών κύκλων, στο πώς σκοπεύουν να διαχειριστούν τη διεθνή οικονομική κρίση, αποτελεί κρίσιμο σημείο άμυνας για τους εργαζόμενους, το να μην αφήνουν τμήματά τους εκτός των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων και μάλιστα σε εργασιακές και ασφαλιστικές καταστάσεις, που λειτουργούν σε βάρος της ύπαρξης και εφαρμογής των ΣΣΕ και σε βάρος των ασφαλιστικών ταμείων.

Θεωρούμε ότι οι συνάδελφοί μας στα portals, έπρεπε από καιρό να εργάζονται και να ασφαλίζονται, όπως οι αντίστοιχες ειδικότητες στις εφημερίδες, τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις. Το γεγονός ότι τα portals είναι αναπτυσσόμενο μέσο ενημέρωσης, καθιστά την ανάγκη αυτή ακόμα πιο επιτακτική, αφού θα μεγαλώνει το κομμάτι των συναδέλφων, που θα είναι έξω από ΣΣΕ, ταμεία Τύπου και συνδικαλιστικές οργανώσεις των ΜΜΕ.

Ήδη αρκετές είναι οι μελέτες που δείχνουν την επέκταση της επιλογής του internet σαν βασική πηγή ενημέρωσης για το κοινό, ενώ και στη χώρα μας και οι εφημερίδες, αλλά και τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί, περνάνε ή αναβαθμίζουν την παρουσία τους στο διαδίκτυο. Η δημιουργία ενημερωτικών portals από ομίλους ΜΜΕ θεωρούμε ότι αποτελεί πρόσθετο επιχείρημα για την άρση των διακρίσεων στους συναδέλφους που εργάζονται στον τομέα αυτό.

Μας λυπεί το γεγονός, ότι η μόνη επίσημη και δημόσια αναφορά στα portals, στις ιστοσελίδες των σωματείων των ΜΜΕ, χρονολογείται σε ανάρτηση του 2001 στο site της ΕΣΗΕΑ, όπου παρουσιάζεται η τότε απόφαση του υπουργείου Τύπου και ΜΜΕ για την αναγνώριση της δημοσιογραφικής εργασίας στα portals. Από τότε για τις όποιες εξελίξεις στο θέμα υπήρξε σιγή ασυρμάτου. Δεν μάθαμε ποτέ από δημόσιες ανακοινώσεις, ούτε από πλειοψηφίες, ούτε από μειοψηφίες στα όργανα των ΔΣ των κλαδικών σωματείων, αν το θέμα αυτό συζητήθηκε ποτέ, από ποιους, αν υπήρξαν ψηφοφορίες, αν παρουσιάστηκαν εμπόδια και ποιά.

Στην πορεία της αναζήτησής μας και χωρίς να μας απαντήσει η ΕΣΗΕΑ σε επιστολή που είχαμε στείλει το Δεκέμβρη του 2007, μάθαμε (ακούσαμε για να ακριβολογούμε) ότι επειδή τα Portals δεν αποδίδουν αγγελιόσημο, εκεί βρίσκεται και το πρόβλημα.

Σε όλο τον κύκλο των πρόσφατων απεργιακών κινητοποιήσεων (από την περίοδο του ασφαλιστικού, έως σήμερα) συχνές ήταν οι διαμαρτυρίες συναδέλφων από τα Portals, ότι στην ουσία απεργούν ακάλυπτοι (παρά τις κατά καιρούς αναφορές στα απεργιακά δελτία και για τα portals), αλλά και χωρίς πλαίσιο στην ουσία, αφού οι διεκδικήσεις των σωματείων των ΜΜΕ, δεν τους είχαν στην ατζέντα τους.

Καταγράψαμε μάλιστα κρούσματα απεργοσπασίας, χωρίς να είμαστε σίγουροι αν ήταν προϊόν συναδέλφων, ή εργοδοτικών κύκλων που απλά χειρίστηκαν το μέσο.

Χτυπάμε το καμπανάκι. Όταν συνάδελφοί μας είναι εκτός ταμείων, ΣΣΕ, σωματείων, ποιος και πώς θα τους σταθεί δίπλα σε μια εργασιακή διαφορά, πχ σε μια καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων, σε ανασφάλιστη εργασία, κλπ
Αντιλαμβάνεται κανείς τις συνέπειες που δημιουργεί το κενό?
Αντιλαμβάνεται κανείς τι σημαίνει να πάει συνάδελφος στα pοrtals σε εργασιακή διαφορά σαν «υπάλληλος γραφείου». Με ποια θεσμική «σημαδούρα» θα υπερασπιστεί πχ το ωράριό του, με το ωράριο των ΣΣΕ στα ΜΜΕ, ή με το ωράριο των υπαλλήλων γραφείου, με ποια θεσμική «σημαδούρα» θα υπερασπιστεί τις αποδοχές του και πάει λέγοντας.


Η κατάσταση αυτή μας θυμίζει την πρώτη δεκαετία της «ελεύθερης» ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, όπου υπήρχαν παρόμοια προβλήματα και η πιο ευτυχής περίπτωση για τους ακάλυπτους τότε συναδέλφους, ήταν η πολυέξοδη ατομική δικαστική διεκδίκηση, όρων αμοιβής με την πλησιέστερη (όσον αφορά το είδος της εργασίας που έκαναν, δηλαδή σε ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ) ΣΣΕ, που ήταν αυτή της ΕΡΤ. Επιλογές στις οποίες προσέφευγαν συνήθως όσοι είχαν απολυθεί, για να έχουν αναδρομική εφαρμογή, αφού δύσκολα εργαζόμενος έκανε ατομική κίνηση ενάντια στην εργοδοσία, όντας εν ενεργεία και ακάλυπτος από συνδικαλιστική οργάνωση.
Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να υπάρξουν νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε να καλυφθεί τελικά αυτός ο χώρος και να υπάρχουν ΣΣΕ (η πλήρης εφαρμογή τους ή όχι και γιατί, εκτιμούμε ότι είναι συζήτηση άλλης τάξης). Συνδέεται πάντως και με την ύπαρξη τμημάτων ελαστικοποιημένης εργασίας.

Προφανώς και χρειάζονται όροι και προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό των portals σε ενημερωτικά. Προφανώς χρειάζεται έλεγχος του ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος (διαπιστώσαμε την ύπαρξη portals που τα διαπερνά η κυπριακή νομοθεσία, ενώ παρέχουν αυστηρά ελληνική ειδησεογραφία και απασχολούν Έλληνες εργαζόμενους στην Ελλάδα). Προφανώς υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα ενημερωτικά portals όπως και στις εφημερίδες (πανελλαδικές και τοπικές, καθημερινές και εβδομαδιαίες), άλλο πράγμα η γενική ειδησεογραφία και άλλη διάσταση έχει η τοπική ειδησεογραφία. Θεωρούμε όμως ότι δεν πρέπει να μπούμε αρχικά στην παγίδα να λύσουμε τώρα και εμείς την χαοτική κατάσταση που υπάρχει, άλλωστε τα σωματεία μας έχουν νομικούς συμβούλους γι αυτές τις δουλειές. Κεντρικό θέμα είναι να υπάρξει η πολιτική βούληση από την κυβέρνηση να λυθεί το θέμα και αυτό μπορεί να προέλθει, αν προηγηθεί η επιλογή των κλαδικών σωματείων των ΜΜΕ να το παλέψουν στα σοβαρά.



Διευκρινίζουμε ότι αν και ξεκινήσαμε την προσέγγιση του χώρου από τη δημοσιογραφική του πλευρά, προφανώς και θεωρούμε ότι η ασφαλιστική και συνδικαλιστική κάλυψη πρέπει να υπάρξει για όλες τις ειδικότητες που εργάζονται στα portals, με βάση τις αντιστοιχίες που προαναφέραμε με τα υπόλοιπα ΜΜΕ, γι αυτό και καλέσαμε στη σημερινή συζήτηση και κλαδικά σωματεία, εκτός των δημοσιογραφικών ενώσεων.


Θα κάνουμε και λίγο το δικηγόρο του διαβόλου για τον εαυτό μας. Ναι διεκδικούμε να υπάρξουν ΣΣΕ στα portals. Θα μπορούσε κανείς να μας θυμίσει και θα είχε δίκιο, τις κριτικές μας για τις θεσμικές ανεπάρκειες των ΣΣΕ στα ΜΜΕ (υπάρχουν άλλωστε αναρτημένες και στο Blog μας) και να μας ρωτήσει: «πόσο θα άλλαζε η εργασιακή καθημερινότητα των συναδέλφων μας στα portals, αν υπήρχαν ΣΣΕ, τη στιγμή που δεν μπαίνει φραγή στο μπλοκάκι, στις «πρακτικές ασκήσεις», στον προσδιορισμό των θέσεων εργασίας, κλπ». Ή για να βάλουμε άλλο ένα ερώτημα, πόσο τα καταστατικά στα σωματεία των ΜΜΕ διευκολύνουν την ένταξη των συναδέλφων στα portals?
Ισχύουν όλα αυτά για τα οποία άλλωστε έχουμε μιλήσει αρκετές φορές και καμία κριτική ή διεκδίκηση δεν παίρνουμε πίσω.


Αντίθετα πιστεύουμε ότι η εφαρμογή ΣΣΕ στα portals, διευκολύνει να δώσουμε αυτούς τους αγώνες, έχοντας και τους συναδέλφους των portals μαζί μας, να «πατήσουν πόδι» στα ωράρια και τις αμοιβές, στα συνδικάτα, στα ταμεία των ΜΜΕ, να νοιώσουν ότι είναι και δικιά τους υπόθεση η υπεράσπισή τους και η διεύρυνση των κατακτήσεών μας, να μεγαλώσει το κομμάτι που αποτελεί τον κόσμο της εργασίας, για να πάψουν να αποτελούν, κυρίως οι δημοσιογραφικές ενώσεις, κλειστό κλάμπ.

Διεκδικούμε να μην χρησιμοποιηθεί καμία πιθανή εφαρμογή ΣΣΕ, σαν άλλοθι για απολύσεις ελαστικοποιημένων εργαζομένων στα πλαίσια περικοπής του κόστους. Πρακτικά σε μια πιθανή νομοθετική ρύθμιση, θα μπορούσε να συμπεριληφθεί ο όρος να μην απολυθεί κανένας από portals από όσους εργάζονταν την 1η Ιανουαρίου 2009 και να δοθεί ένα χρονικό διάστημα σαν περιθώριο για την εφαρμογή των ΣΣΕ και στον τομέα αυτό.

Και πάμε στο θέμα του αγγελιόσημου. Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε αυτή την εκδήλωση, ξέραμε ποιοί είμαστε. Δεν είμαστε κυβέρνηση για να νομοθετούμε, δεν είμαστε συνδικάτο για να διαπραγματευόμαστε με κυβερνήσεις. Είμαστε όμως ενεργό κομμάτι ΜΕΣΑ στα συνδικάτα και παλεύουμε για τον προσανατολισμό τους, την κίνησή τους, καταθέτοντας ιδέες και προτάσεις, καταθέτοντας τους εαυτούς μας στην πρακτική εφαρμογή τους. Είμαστε ενεργά πολιτικά όντα (με την ευρύτητα του όρου) και έχουμε άποψη και για τις κυβερνήσεις, καθώς και το δικαίωμα να τη δημοσιοποιούμε.

Διεκδικούμε από τα σωματεία μας, να διεκδικήσουν για τα Portals. Απαιτούμε από την κυβέρνηση να ανταποκριθεί. Καλούμε τους συναδέλφους που συμμετέχουν σε παρατάξεις με κομματικές αντιστοιχίες στη Βουλή, να κινητοποιήσουν τους βουλευτές που τους εκπροσωπούν, θεωρούμε τεράστιο έλλειμμα το ότι δεν το έχουν κάνει τόσα χρόνια. Καλούμε τους συναδέλφους που έχουν πολιτική δράση, η οποία δεν έχει κομματική αντιστοιχία στη Βουλή, να πάρουν δημόσια θέση.
Καλούμε από αύριο να υπάρξει κίνηση της ΠΟΕΣΥ, της ΕΣΗΕΑ, της ΕΠΗΕΑ και όσων άλλων εμπλέκονται, ενωτικά χωρίς αποκλεισμούς και δημιουργία εμποδίων προερχόμενων από τις διαφορετικές πολιτικές οπτικές και προϋπάρχουσες αντιπαραθέσεις σε άλλα ζητήματα.

Συνάδελφοι, με ευρωεκλογές τον Ιούνιο, με τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές να είναι μια σημαντική πιθανότητα, θεωρούμε ότι η περίοδος προσφέρεται για την άσκηση πιέσεων από τα σωματεία μας, για να καταφέρουμε να βάλουμε τέλος στο εργασιακό, ασφαλιστικό και συνδικαλιστικό απαρτχάϊντ στα Portals.

Τέλος προτείνουμε τη δημιουργία μιας άτυπης επιτροπής εργαζομένων από τα portals (όχι μόνο δημοσιογράφων) που θα αναλάβει να κάνει συναντήσεις με όλα τα κλαδικά σωματεία των ΜΜΕ, με πρόθεση να συζητήσει μαζί τους για τις αναγκαίες ενέργειες για την επίλυση αυτού του προβλήματος.





2)ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ με σταχυολόγηση της πιο χαρακτηριστικής φράσης από κάθε παρέμβαση
Τα portals που είναι αυτόνομα ΜΜΕ και δεν είναι μέσα σε όμιλο, έχουν μεγαλύτερα προβλήματα, δεν έχει έρθει ποτέ σωματείο στους χώρους δουλειάς μας. Πρέπει οι ίδιοι να κάνουμε μια χαρτογράφηση του χώρου. Είμαστε η σιωπηλή πλειοψηφία και πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν και να προσπαθήσουμε ώστε να αλλάξουν τα πράγματα. Σήμερα πια οι εφημερίδες ενοποιούν το portal με την παλαιότερη on line έκδοσή τους που ήταν απλώς η μεταφορά της εφημερίδας στο διαδίκτιο, αφού περνάνε και την τρέχουσα ειδησεογραφία. Στο εξωτερικό τα portals έχουν αναγνωριστεί γιατί παράγουν ειδήσεις και σε αρκετές περιπτώσεις και ανάλυση.Στο ξεκίνημά τους είχαν εργαζόμενους σε πολλές ειδικότητες και μετά συρρικνώθηκε ο αριθμός τους και κάνουν ο καθένας τα πάντα. Δουλεύω σε όμιλο 4 ΜΜΕ και πληρώνομαι για το ένα, δεν δίνουν στην είδηση το δικαίωμα για πνευματικά δικαιώματα. Χρειάζεται να υπάρξει ενοποιητική διαδικασία μέσα στους χώρους δουλειάς, μια «πειραματική» ιδέα συνδικάτου Τύπου. Τα portals είναι από τις «γκρίζες ζώνες» των ΜΜΕ. Κάνουμε απλήρωτες υπερωρίες, «μαύρους» και μπλοκάκια μας έβαζαν να δουλεύουμε στις απεργίες της ΕΣΗΕΑ χωρίς να υπογράφουμε για να μην φαινόμαστε. Δεν έχουμε καμία συνδικαλιστική κάλυψη. Πρέπει να μπει θέμα και για το ιδιοκτησιακό καθεστώς, τα portals που εμφανίζονται να έχουν έδρα την Κύπρο, το κάνουν για το στοίχημα. Γιατί δεν μας θέλουν στην ΕΣΗΕΑ, αναρωτήθηκε ένας εργαζόμενος.